<article>

ЗАЦВЯРДЖАЮ

Намеснік

Міністра адукацыі

Рэспублікі Беларусь

                      Р.С.Сідарэнка

21 ліпеня 2017 г.

ІНСТРУКТЫЎНА-МЕТАДЫЧНАЕ ПІСЬМО

МІНІСТЭРСТВА АДУКАЦЫІ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

«Аб арганізацыі ў 2017/2018 навучальным годзе адукацыйнага працэсу пры вывучэнні вучэбных прадметаў і правядзенні факультатыўных заняткаў ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі»

АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ. АСАБЛІВАСЦІ АРГАНІЗАЦЫІ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ

<pre> Асаблівасці арганізацыі адукацыйнага працэсу ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі (далей – УАСА) у 2017/2018 навучальным годзе абумоўлены:</pre> <pre> абнаўленнем вучэбных праграм па ўсіх вучэбных прадметах;</pre> <pre> зменай зместу агульнай сярэдняй адукацыі з улікам міжпрадметных сувязяў і практыкаарыентаванай скіраванасці;</pre> <pre> укараненнем вучэбных дапаможнікаў новага пакалення, распрацаваных у адпаведнасці з абноўленымі вучэбнымі праграмамі.</pre> <pre> Да новага навучальнага года:</pre> <pre> зацверджаны тыпавы навучальны план агульнай сярэдняй адукацыі на 2017/2018 навучальны год (пастанова Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 28.02.2017 № 14);</pre> <pre> вызначаны пералік вучэбных прадметаў, па якіх праводзяцца выпускныя экзамены, формы правядзення выпускных экзаменаў пры правядзенні ў 2017/2018 навучальным годзе выніковай атэстацыі навучэнцаў (пастанова Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 07.07.2017 №74);</pre> <pre> скарэктаваны змест вучэбных праграм па ўсіх вучэбных прадметах;</pre> <pre> распрацаваны метадычныя рэкамендацыі па арганізацыі адукацыйнага працэсу ў адпаведнасці з абноўленымі вучэбнымі праграмамі.</pre> <pre> Комплексную падтрымку ўсім удзельнікам адукацыйнага працэсу забяспечвае нацыянальны адукацыйны партал (www.adu.by ).</pre>

<pre> У дапамогу настаўнікам рэкамендуюцца наступныя раздзелы партала:</pre> <pre> «Нарматыўныя прававыя дакументы». У раздзеле пададзены нарматыўныя прававыя акты, якія рэгламентуюць адукацыйную дзейнасць ва ўстановах адукацыі Рэспублікі Беларусь. http://adu.by/ru/69-uchitelyu/normativnye-pravovye-dokumenty.html</pre> <pre> «Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год» (падецца тыпавы вучэбны план агульнай сярэдняй адукацыі на 2017/2018 навучальны год; вучэбныя праграмы па вучэбных прадметах; вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў; інструкцыйна-метадычныя пісьмы Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь; нормы ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў; пералікі вучэбных выданняў для настаўнікаў і вучняў; каляндарна-тэматычнае планаванне; метадычныя рэкамендацыі па арганізацыі адукацыйнага працэсу ў адпаведнасці з абноўленымі вучэбнымі праграмамі і інш.). Раздзел структураваны па назвах вучэбных прадметаў. http://adu.by/ru/homepage/obrazovatelnyj-protsess.html</pre> <pre> «Профільнае навучанне» (актуальныя матэрыялы па пытаннях арганізацыі дапрофільнай падрыхтоўкі і профільнага навучання). http://www.adu.by/ru/homepage/prof-oby-1.html</pre> <pre> «Мерапрыемствы» (актуальная інфармацыя пра адукацыйныя мерапрыемствы, у якіх могуць узяць удзел педагогі, кіраўнікі ўстаноў адукацыі, спецыялісты рэгіянальных органаў кіравання адукацыяй, вучні. http://www.adu.by/ru/uchitelyu/meropriyatiya-seminary-konferentsii-konkursy-i-dr.html</pre> <pre> «Педагагічная майстэрня» (артыкулы, сцэнарыі мерапрыемстваў, канспекты ўрокаў і іншыя матэрыялы, скіраваныя на ўдасканаленне прафесійнага майстэрства педагагічных работнікаў). У дадзеным раздзеле на працягу навучальнага года будуць размяшчацца відэаўрокі настаўнікаў па розных вучэбных прадметах http://www.adu.by/ru/uchitelyu/pedmasterskaya.html</pre> <pre> «Электроннае навучанне» (электронныя адукацыйныя рэсурсы (ЭОР) для дашкольнай, агульнай сярэдняй, спецыяльнай адукацыі http://e-vedy.adu.by; «Дыстанцыйны ўсенавуч настаўніку» http://e-asveta.adu.by; інтэрнэт-рэсурс па суправаджэнні інтэрнэт-алімпіяд, турніраў і конкурсаў па вучэбных прадметах http://olimp.adu.by/).</pre> <pre> «Электронныя версіі падручнікаў» (электронныя версіі падручнікаў і вучэбных дапаможнікаў для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі) http://e-padruchnik.adu.by</pre> <pre> «Конкурс на стварэнне вучэбных дапаможнікаў для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі» http://www.adu.by/ru/uchitelyu/konkurs-na-sozdanie-uchebnykh-posobij/dlya-uchrezhdenij-obshchego-srednego-obrazovaniya.html. У раздзеле змешчаны Парадак правядзення конкурсу на стварэнне вучэбных дапаможнікаў для ўстаноў дашкольнай, агульнай сярэдняй і спецыяльнай адукацыі Рэспублікі Беларусь, аб'явы пра праведзеныя конкурсы, інфармацыя пра вынікі праведзеных конкурсаў.</pre> <pre> «Новыя вучэбныя праграмы: вывучаем, абмяркоўваем» (абноўленыя вучэбныя праграмы для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі) http://www.adu.by/ru/2-uncategorised/1082-novye-uchebnye-programmy.html</pre> <pre> «Новыя падручнікі: вывучаем, абмяркоўваем» (новыя вучэбныя дапаможнікі для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі, распрацаваныя аўтарскімі калектывамі – пераможцамі конкурсу на стварэнне вучэбных дапаможнікаў). http://www.adu.by/ru/2-uncategorised/1071-uvazhaemye-posetiteli-natsionalnogo-obrazovatelnogo-portala-http-adu-by.html. З прапановамі і заўвагамі па змесце абноўленых вучэбных праграм і новых вучэбных дапаможнікаў можна звярнуцца на інфалінію партала.</pre> <pre> «500 гадоў беларускай кнізе» (матэрыялы аб гісторыі беларускай кнігі, інфармацыя пра ўрачыстыя мерапрыемствы, прысвечаныя святкаванню 500-годдзя беларускага друкарства). http://adu.by/ru/component/content/article/167-ucheniku/belaruskaya-kultura-prastory-i-chase/437-belaruskaya-kultura-prastory-i-chase.html?Itemid=1216</pre> <pre> «Супрацоўніцтва дзяржаў – удзельнікаў СНД у сферы адукацыі» (інфармацыя пра міжнародныя даследаванні якасці адукацыі; адукацыйныя рэсурсы для педагогаў; міжнародныя канферэнцыі, семінары, форумы, фэсты і інш.). http://www.adu.by/ru/uchitelyu/sotrudnichestvo-gosudarstv-uchastnikov-sng.html</pre> <pre> «Арганізацыя выхавання» (нарматыўныя прававыя акты, інструкцыйна-метадычныя матэрыялы ў сферы выхавання і дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, якая вучыцца; тыпавыя праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, якая вучыцца; артыкулы па тэорыі і практыцы выхавання). http://www.adu.by/ru/uchitelyu/organizatsiya-vospitaniya.html</pre> <pre> НАРМАТЫЎНАЕ ПРАВАВОЕ ЗАБЕСПЯЧЭННЕ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ ПА ВУЧЭБНЫХ ПРАДМЕТАХ.</pre> <pre> 1. Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адукацыі.</pre> <pre> 2. Палажэнне аб установе агульнай сярэдняй адукацыі, зацверджанае пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 20.12.2011 № 283 (са зменамі і дапаўненнямі).</pre> <pre> 3. Правілы правядзення атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, зацверджаныя пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 20.06.2011 № 38.</pre> <pre> 4. Пералік вучэбных прадметаў, па якіх праводзяцца выпускныя экзамены, форм правядзення выпускных экзаменаў пры правядзенні ў 2017/2018 навучальным годзе выніковай атэстацыі вучняў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі, зацверджаны пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 07.07.2017 № 74. образовательной программы специального образования на уровне общего среднего образования</pre> <pre> 5. Нормы ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў агульнаадукацыйных устаноў па вучэбных прадметах, зацверджаныя загадам Міністра адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 29.05.2009 № 674 (са зменамі і дапаўеннямі ад 29.09.2010 № 635).</pre> <pre> 6. Санітарныя нормы і правілы «Патрабаванні для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі», зацверджаныя пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 27.12.2012 № 206 (у рэдакцыі пастановы ад 17.05.2017 № 35).</pre> <pre> 7. Правілы бяспекі пры арганізацыі адукацыйнага працэсу па вучэбных прадметах (дысцыплінах) «Хімія» і «Фізіка» ва ўстановах адукацыі Рэспублікі Беларусь, зацверджаныя пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 26.03.2008 № 26.</pre> <pre> НАВУКОВА-МЕТАДЫЧНАЕ ЗАБЕСПЯЧЭННЕ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ ПА ВУЧЭБНЫХ ПРАДМЕТАХ.</pre> <pre> Вучэбна-праграмная дакументацыя адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі.</pre> <pre> Тыпавыя вучэбныя планы для ўсіх відаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі зацверджаны пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 28.02.2017 № 14 «Аб тыпавым вучэбным плане агульнай сярэдняй адукацыі на 2017/2018 навучальны год» (www.edu.gov.by / Сістэма адукацыі / Кіраванне агульнай сярэдняй адукацыяй / Тыпавыя вучэбныя планы; www.adu.by/ Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Тыпавы вучэбны план агульнай сярэдняй адукацыі на 2017/2018 навучальны год).</pre> <pre> Вучэбныя праграмы па ўсіх вучэбных прадметах для кожнага класа змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by/ Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы). </pre> <pre> Звяртаем увагу, што размеркаванне часу па тэмах у вучэбных праграмах з'яўляецца прыкладным. Настаўніку даецца права змяняць паслядоўнасць вывучэння пытанняў у межах тэмы, а таксама скарыстаць паводле свайго меркавання рэзервовы час.</pre> <pre> Асаблівасці арганізацыі адукацыйнага працэсу пры вывучэнні вучэбных прадметаў выкладзеныя ў адпаведным дадатку да дадзенага пісьма (стар. 16–240).</pre> <pre> Падручнікі і вучэбныя дапаможнікі</pre> <pre> У 2017/2018 навучальным годзе для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і (ці) рускай мовамі навучання рэкамендаваныя падручнікі і вучэбныя дапаможнікі, пералік якіх змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by/ Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Пералік навучальных выданняў. 2017/2018 навучальны год), а таксама апублікаваны ў бюлетэні Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь «Зборнік нарматыўных дакументаў» (2017 г., № 9).</pre> <pre> На нацыянальным адукацыйным партале ў раздзеле «Электронныя версіі падручнікаў» (http://e-padruchnik.adu.by) размешчаны электронныя версіі ўсіх вучэбных дапаможнікаў, якія выкарыстоўваюцца ў адукацыйным працэсе. </pre> <pre> Дадатковыя матэрыялы па новых тэмах, распрацаваныя ў адпаведнасці з абноўленымі вучэбнымі праграмамі, але не пададзеныя ў вучэбных дапаможніках па вучэбных прадметах, размяшчаюцца на партале (www.adu.by/ Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы).</pre> <pre> Да паступлення новых вучэбных дапаможнікаў, выдадзеных у верасні-снежні 2017 года, трэба карыстацца раней выдадзенымі вучэбнымі дапаможнікамі з улікам рэкамендацый, размешчаных на нацыянальным адукацыйным партале. Апроч таго, на нацыянальным адукацыйным партале размешчаны матэрыялы новых вучэбных дапаможнікаў. (www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы). </pre> <pre> Падрабязная інфармацыя пра вучэбна-метадычнае забеспячэнне ўсіх вучэбных прадметаў у I–XI класах змешчана на нацыянальным адукацыйным партале: www.adu.by/ Адукацыйны працэс 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы ). </pre> <pre> </pre> <pre> Каляндарна-тэматычнае планаванне</pre> <pre> У дапамогу настаўнікам распрацавана прыкладнае каляндарна-тэматычнае планаванне па ўсіх вучэбных прадметах, якое размешчана на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by/ Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы). </pre> <pre> У каляндарна-тэматычным планаванні прапануецца прыкладнае размеркаванне вучэбных гадзін па тэмах. На</pre> <pre> стаўнік можа скарыстаць прапанаванае планаванне без змен (у гэтым выпадку каляндарна-тэматычнае планаванне не трэба перапісваць). У той жа час настаўнік мае права ў межах вучэбных гадзін, адведзеных на вывучэнне вучэбнага прадмета, уносіць у каляндарна-тэматычнае планаванне змены з улікам асаблівасцяў класа і пазнавальных магчымасцяў навучэнцаў, а таксама распрацоўваць уласнае каляндарна-тэматычнае планаванне, якое ў такім разе сцвярджаецца кіраўніком установы адукацыі. </pre> <pre> Вучэбна-метадычныя комплексы для факультатыўных заняткаў </pre> <pre> Для правядзення факультатыўных заняткаў прапануецца скарыстаць асобныя вучэбныя праграмы і вучэбна-метадычныя комплексы (вучэбныя праграмы, дапаможнікі для настаўніка і навучэнцаў), рэкамендаваныя Навукова-метадычнай установай «Нацыянальны інстытут адукацыі» Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. </pre>

Вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў, пералік ВМК для факультатыўных заняткаў, а таксама кампаненты асобных ВМК змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by / Педагогам /Вучэбна-метадычнае забеспячэнне дашкольнай, агульнай сярэдняй і спецыяльнай адукацыі

<pre> www.adu.by/ Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы).</pre> <pre> Звяртаем увагу, што абласныя і Мінскі гарадскі інстытуты развіцця адукацыі могуць дадаткова рэкамендаваць да выкарыстання вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў, якія раскрываюць гістарычныя, геаграфічныя, сацыяльна-эканамічныя, культурныя асаблівасці рэгіёна.</pre> <pre> Кантрольна-вымяральныя матэрыялы і дыдактычныя сцэнарыі ўрокаў. </pre> <pre> Асноўныя віды кантролю ажыццяўляюцца ў вуснай, пісьмовай, практычнай формах і ў іх спалучэнні. Выбар формы кантролю залежыць ад зместу і спецыфікі вучэбнага прадмета, колькасці вучэбных гадзін, што выдаткоўваюцца на яго вывучэнне, этапу вывучэння тэмы і запланаваных вынікаў вучэбнай дзейнасці, узроставых і індывідуальных асаблівасцяў навучэнцаў. Для кантролю вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў выкарыстоўваюцца розныя метады і сродкі, выбар якіх ажыццяўляецца настаўнікам.</pre> <pre> У адпаведнасці з загадам Міністра адукацыі ад 24.07.2017 № 500 «Аб правядзенні маніторынгу якасці агульнай сярэдняй адукацыі ў 2017/2018 навучальным годзе» ў лютым 2018 года будуць праведзены рэспубліканскія кантрольныя работы па вучэбных прадметах «Геаграфія» (X клас) і «Матэматыка» (VII клас). Установы адукацыі для правядзення рэспубліканскіх кантрольных работ будуць вызначаны Міністэрствам адукацыі ў кожным раёне ўсіх абласцей і г. Мінска (гарадская і сельская мясцовасць). Рэспубліканскія кантрольныя работы па кожным вучэбным прадмеце будуць выконвацца ўсімі вучнямі паралелі вызначанай установы адукацыі.</pre> <pre> Звяртаем увагу, што ў адпаведнасці з пунктам 110 Санітарных нормаў і правіл «Патрабаванні для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі», зацверджаных пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 27.12.2012 № 206, кантрольныя работы павінны праводзіцца ў адпаведнасці з графікам, зацверджаным кіраўніком установы агульнай сярэдняй адукацыі, не больш чым па адным вучэбным прадмеце ў дзень у адным класе. Правядзенне кантрольных работ у панядзелак, пятніцу і на апошніх вучэбных занятках забараняецца.</pre> <pre> Пры ажыццяўленні кантролю вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў у VIII–XI класах настаўнікі могуць выкарыстоўваць кантрольна-вымяральныя матэрыялы па адпаведным вучэбным прадмеце. Пералік выдадзеных кантрольна-вымяральных матэрыялаў, а таксама кантрольна-вымяральныя матэрыялы па асобных вучэбных прадметах змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by / Педагогам / Вучэбна-метадычнае забеспячэнне дашкольнай, агульнай сярэдняй і спецыяльнай адукацыі / Дапаможнікі для настаўнікаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі / Кантрольна-вымяральныя матэрыялы па вучэбных предметах).</pre> <pre> У дапамогу настаўніку распрацаваны і выдадзены дыдактычныя сцэнарыі ўрокаў па вучэбных прадметах, пералік якіх змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале: www.adu.by / Адукацыйны працэс 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы.</pre> <pre> Звяртаем увагу на тое, што асноўны вучэбны матэрыял павінен быць засвоены вучнямі на ўроку. Асноўная функцыя дамашняга задання – замацаванне ведаў і ўменняў. Для дамашняга задання можа прапанавацца толькі той матэрыял, які засвоены на вучэбных занятках. Для папярэджання перагрузкі навучэнцаў настаўніку трэба сачыць за дазаваннем дамашняга задання, тлумачыць на ўроку змест, парадак і прыёмы яго выканання. Заданні павышанага ўзроўню складанасці могуць прапаноўвацца для самастойнага выканання вучням толькі па іх жаданні. Аб'ём дамашняга задання павінен адпавядаць санітарным нормам з улікам яго аб'ёму па іншых вучэбных прадметах і магчымасці выканання дамашняга задання па ўсіх прадметах. </pre> <pre> У сувязі з тым, што ў адпаведнасці з падпунктам 1.3 пункта 3 артыкула 1 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі канікулы – гэта планавыя перапынкі для адпачынку пры атрыманні адукацыі ў вочнай форме атрымання адукацыі, дамашнія заданні на канікулы не задаюцца.</pre> <pre> Электронныя сродкі навучання</pre> <pre> У галіновым фондзе праграмных сродкаў установы «Галоўны інфармацыйна-аналітычны цэнтр Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь» ёсць электронныя сродкі навучання, у тым ліку электронныя сродкі навучання пераможцаў рэспубліканскага конкурсу «Камп’ютар. Адукацыя. Інтэрнэт». Копіі дадзеных электронных сродкаў навучання можна набыць на бясплатнай аснове ў рэгіянальных інстытутах развіцця адукацыі ці ва ўстанове «Галоўны інфармацыйна-аналітычны цэнтр Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь».</pre> <pre> Праекты-пераможцы конкурсу «Камп’ютар. Адукацыя. Інтэрнэт» змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (http://e-asveta.adu.by/index.php/konkursi-olimpiadi-proekti/proektyi-pobediteli-koi).</pre> <pre> Навукова-метадычнай установай «Нацыянальны інстытут адукацыі» Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь распрацавана больш за 200 электронных адукацыйных рэсурсаў. Кожны электронны адукацыйны рэсурс па вучэбным прадмеце змяшчае тры асноўных блокі-модулі:</pre> <pre> – даведачна-інфармацыйны, закліканы пашырыць змест адукацыі па вучэбным прадмеце (уключае электронныя энцыклапедыі, даведнікі, хрэстаматыі і інш.); можа выкарыстоўвацца пры правядзенні ўрокаў, факультатыўных заняткаў, семінараў, канферэнцый;</pre> <pre> – кантрольна-дыягнастычны, змяшчае матэрыял для тэматычнага і выніковага кантролю вынікаў вучэбнай дзейнасці навучэнцаў;</pre> <pre> – інтэрактыўны, прызначаны для замацавання і адпрацоўкі засвоеных ведаў і ўменняў навучэнцаў па вучэбным прадмеце.</pre> <pre> Усе распрацаваныя электронныя адукацыйныя рэсурсы змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале www.adu.by на старонцы «Электроннае навучанне» (http://e-vedy.adu.by). Раздзел «Электронныя адукацыйныя рэсурсы» функцыянуе ў LMS Moodle. Дадзены рэсурс даступны для ўсіх жадаючых на бясплатнай аснове пасля працэдуры рэгістрацыі.</pre> <pre> Навучальна-метадычныя выданні для настаўнікаў і выданні для вучняў</pre>

У дадатак да падручнікаў і вучэбных дапаможнікаў па кожным вучэбным прадмеце распрацаваны вучэбна-метадычныя выданні для настаўнікаў, а таксама дадатковыя выданні для вучняў, якія могуць выкарыстоўвацца ў адукацыйным працэсе, аднак не з'яўляюцца абавязковымі. Пералікі вучэбных выданняў змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год /Пералік вучэбных выданняў. 2017/2018 навучальны год).

<pre> Звяртаем увагу, што на нацыянальным адукацыйным партале функцыянуе анлайн-каталог «Падручнікі.by» http://adu.by / Падручнікі.by), у якім пададзена інфармацыя пра ўсе вучэбныя выданні, рэкамендаваныя да выкарыстання ў адукацыйным працэсе.</pre> <pre> Артыкулы, навукова-папулярная літаратура</pre> <pre> У прадметных навукова-метадычных часопісах сістэматычна публікуюцца метадычныя і дыдактычныя матэрыялы, закліканыя дапамагчы настаўніку пры падрыхтоўцы да вучэбных і факультатыўных заняткаў, у арганізацыі пазакласных мерапрыемстваў.</pre> <pre> Пералік артыкулаў, апублікаваных у навукова-метадычных часопісах і рэкамендаваных для выкарыстання ў адукацыйным працэсе, змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV, V–XI класы).</pre> <pre> ВЯДЗЕННЕ ПЛАНАВАЙ І ЎЛІКОВА-СПРАВАЗДАЧНАЙ ДАКУМЕНТАЦЫІ.</pre> <pre> У адпаведнасці з выпускам 28 Адзінага кваліфікацыйнага даведніка пасад службоўцаў «Пасады службоўцаў, занятых у адукацыі», зацверджаным пастановай Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь ад 28.04.2001 № 53 (у рэдакцыі пастановы ад 31.10.2013 № 106), настаўнік вядзе ўстаноўленую планавую і ўлікова-справаздачную дакументацыю.</pre> <pre> У пісьме Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 21.10.2014 № 05-21/212 «Аб дакументазвароце ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі» (www.edu.gov.by / Сістэма адукацыі / Агульная сярэдняя адукацыя / 2017/2018 навучальны год / пісьмо Міністэрства адукацыі «Аб дакументазвароце ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі») вызначаны пералік дакументаў, абавязковых для вядзення рознымі катэгорыямі педагагічных работнікаў.</pre> <pre> Дзеля ажыццяўлення планавання адукацыйнага працэсу па вучэбным прадмеце настаўнік вядзе наступную планавую дакументацыю:</pre> <pre> каляндарна-тэматычнае планаванне;</pre> <pre> паўрочнае планаванне вывучэння вучэбнага прадмета, форма, аб'ём, змест якога вызначаюцца настаўнікам. </pre> <pre> Структурнымі элементамі паўрочнага планавання могуць быць: тэма ўрока, тып урока, арганізацыйная форма правядзення ўрока, мэты і задачы ўрока, абсталяванне, што выкарыстоўваецца на ўроку, апісанне дзейнасці настаўніка і вучняў, дамашняе заданне. Пры пастаноўцы мэты вучэбнага занятку варта арыентавацца на заданні навучання вучэбнаму прадмету і на асноўныя патрабаванні да вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў, вызначаныя вучэбнай праграмай.</pre> <pre> Настаўнік можа выкарыстоўваць у якасці планаў урокаў выдадзеныя дыдактычныя сцэнарыі ўрокаў (без перапісвання).</pre> <pre> Недапушчальна патрабаваць ад настаўніка запаўнення справаздачнай аналітычнай інфармацыі пра паспяховасць вучняў.</pre> <pre> Улік вывучэння зместу вучэбнага прадмета, наведвання навучэнцамі вучэбных заняткаў, вынікаў іх вучэбнай дзейнасці настаўнік вядзе ў класным журнале. Выстаўляючы адзнаку ў класны журнал, настаўнік абавязаны выставіць яе і ў дзённік вучня.</pre> <pre> Патрабаванні да запаўнення класнага журнала выкладзеныя ва ўказаннях да афармлення і вядзення класнага журнала.</pre> <pre> Звяртаем увагу на некаторыя асаблівасці афармлення класнага журнала:</pre> <pre> 1. Пры афармленні старонак журнала, адведзеных для ўліку вывучэння зместу факультатыўных заняткаў, запісваецца назва вучэбнай праграмы факультатыўнага занятку (з маленькай літары, без двукоссяў), а не вучэбнага прадмета. Калі ў якасці назвы вучэбнай праграмы факультатыўнага занятку выкарыстоўваецца цытата, то яна пішацца з вялікай літары і змяшчаецца ў двукоссі.</pre> <pre> 2. Калі на выкананне кантрольнай работы адводзіцца дзве вучэбныя гадзіны, то запіс трэба зрабіць на двух радках з указаннем адной даты. Напрыклад: </pre> <pre> 22.11.2017 Кантрольная работа «…».</pre> <pre> 22.11.2017 Кантрольная работа «…».</pre> <pre> Адзнака выстаўляецца ў графу на другі вучэбны занятак.</pre> <pre> Рэкамендацыі па вядзенні сшыткаў змяшчаюцца ў “Метадычных рэкамендацыях па фарміраванні культуры вуснага і пісьмовага маўлення ва ўстановах адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі”, зацверджаных 06.06.2016 (www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Метадычныя рэкамендацыі ).</pre> <pre> Звяртаем увагу, што змянілася колькасць кантрольных работ па асобных вучэбных прадметах (дадатак 25 да дадзенага пісьма).</pre> <pre> Звяртаем асаблівую ўвагу на тое, што рабочыя сшыткі на друкаванай аснове не з'яўляюцца абавязковымі для выкарыстання ўсімі навучэнцамі, за выключэннем рабочага сшытка па матэматыцы для вучняў першага класа.</pre> <pre> АРГАНІЗАЦЫЯ АДУКАЦЫЙНЫХ МЕРАПРЫЕМСТВАЎ З ВУЧНЯМІ.</pre> <pre> Работа з высокаматываванымі і адоранымі вучнямі</pre> <pre> У 2017/2018 навучальным годзе традыцыйна будуць праводзіцца:</pre> <pre> – рэспубліканскія алімпіяды па вучэбных прадметах;</pre> <pre> – рэспубліканскія конкурсы работ даследніцкага характару (канферэнцыі) вучняў па вучэбных прадметах; </pre> <pre> – рэспубліканскія турніры юных матэматыкаў і юных фізікаў;</pre> <pre> – рэспубліканскі фэстываль франкафонных аматарскіх тэатраў;</pre> <pre> – алімпіяда школьнікаў Саюзнай дзяржавы «Расія і Беларусь: гістарычная і духоўная агульнасць»;</pre> <pre> – рэспубліканскія дыстанцыйныя мерапрыемствы па суправаджэнні інтэрнэт-алімпіяд, турніраў і конкурсаў http://olimp.adu.by/ і інш.</pre> <pre> Працоўная практыка</pre> <pre> У адпаведнасці з пунктам 76 Палажэння аб установе агульнай сярэдняй адукацыі, зацверджаным пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 20.12.2011 № 283 (далей – Палажэнне), па завяршэнні навучальнага года з вучнямі V-VIII класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі, што маюць навучальна-дасведчыя пляцоўкі (гаспадаркі), на працягу 5 дзён па 3 вучэбныя гадзіны ў дзень праводзіцца працоўная практыка (усяго 15 вучэбных гадзін на клас).</pre> <pre> Пытанні фарміравання раскладу летняй працоўнай практыкі і вызначэння чарговасці класаў для праходжання летняй працоўнай практыкі знаходзяцца ў кампетэнцыі кіраўніка ўстановы агульнай сярэдняй адукацыі. Праца арганізуецца ў адпаведнасці з планам, які з'яўляецца складнікам плана работы ўстановы адукацыі. Такім чынам, парадак арганізацыі і тэрміны працоўнай практыкі, зыходзячы з мясцовых умоў, вызначае кіраўнік установы агульнай сярэдняй адукацыі. </pre> <pre> Працоўная практыка можа праводзіцца таксама ў лагерах працы і адпачынку, вучнёўскіх вытворчых брыгадах (звёнах), а таксама ў парадку індывідуальнага працаўладкавання навучэнцаў.</pre> <pre> Грамадска карысная праца.</pre> <pre> Для фарміравання ў навучэнцаў усвядомленай патрэбы ў працы, павагі да людзей працы, клапатлівага стаўлення да грамадскага набытку і прыроды ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі, змешчаных як у гарадской, так і ў сельскай мясцовасці, можа быць арганізавана грамадска карысная праца з разліку 1 вучэбная гадзіна ў тыдзень у ІІІ–VІІІ класах і 2 вучэбныя гадзіны ў тыдзень – у ІХ–ХІ класах (пункт 77 Палажэння аб установе агульнай сярэдняй адукацыі).</pre> <pre> У рамках грамадска карыснай працы могуць выконвацца работы паводле пункта 121 Санітарных нормаў і правіл «Патрабаванні да ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі», зацверджаных пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 27.12.2012 № 206.</pre> <pre> Пры арганізацыі грамадска карыснай працы вучняў трэба кіравацца адпаведнымі нарматыўна-прававымі актамі, што ў тым ліку ўсталёўваюць дазволеныя віды работ і нагрузак.</pre> <pre> Усе віды грамадска карыснай працы павінны быць арганізаваны ў адпаведнасці з гігіенічнымі патрабаваннямі, з выкананнем тэхнікі бяспекі, у спецыяльным адзенні (халат, фартух, хустка, берэт).</pre> <pre> Недапушчальна прыцягненне навучэнцаў да работ, забароненых заканадаўствам Рэспублікі Беларусь, у тым ліку ў адпаведнасці з:</pre> <pre> пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 13 кастрычніка 2010 г. № 134 «Аб усталяванні лімітных нормаў падняцця і перамяшчэння непаўналетнімі цяжараў уручную» (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2010 г., № 263, 8/22875);</pre> <pre> пастановай Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь ад 15 кастрычніка 2010 г. № 144 «Аб усталяванні пераліку лёгкіх відаў работ, якія могуць выконваць асобы ва ўзросце ад чатырнаццаці да шаснаццаці гадоў» (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2010 г., № 274, 8/22916).</pre> <pre> ДАПРОФІЛЬНАЯ ПАДРЫХТОЎКА ВУЧНЯЎ І ПРАФАРЫЕНТАЦЫЙНАЯ РАБОТА.</pre> <pre> Дапрофільная падрыхтоўка і прафарыентацыйная работа з'яўляюцца абавязковым падрыхтоўчым этапам прафілізацыі, які арыентаваны на:</pre> <pre> – выяўленне зацікаўленасці, схільнасцяў і здольнасцяў навучэнцаў;</pre> <pre> – аказанне псіхолага-педагагічнай дапамогі вучням у выбары профілю навучання;</pre> <pre> – развіццё пазнавальных інтарэсаў і пазнавальнай актыўнасці навучэнцаў;</pre> <pre> – фарміраванне здольнасці прымаць адэкватнае рашэнне пра выбар далейшага кірунку адукацыі.</pre> <pre> Асноўнымі структурнымі кампанентамі дапрофільнай падрыхтоўкі з'яўляюцца:</pre> <pre> – прафарыентацыйная работа (інфармаванне, кансультаванне, дыягностыка і інш.);</pre> <pre> – псіхолага-педагагічнае суправаджэнне;</pre> <pre> – факультатыўныя заняткі.</pre> <pre> Першыя два кампаненты закліканыя забяспечыць навучэнцаў інфармацыяй, патрэбнай для ўсвядомленага выбару формы працягу адукацыі і профілю далейшага навучання; сфарміраваць у іх уменні аб'ектыўна ацэньваць свае здольнасці да навучання па розных профілях. Змястоўнае напаўненне гэтых кампанентаў злучана з інфармацыйным і псіхолага-педагагічным суправаджэннем; індывідуальным і індывідуальна-групавым кансультаваннем псіхолага; з дыягностыкай і тэставаннем.</pre> <pre> У адукацыйнай практыцы могуць рэалізоўвацца наступныя мадэлі арганізацыі дапрофільнай падрыхтоўкі:</pre> <pre> – у рамках адной установы агульнай сярэдняй адукацыі;</pre> <pre> – у рамках сеткі ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі;</pre> <pre> – у рамках сеткі ўстаноў адукацыі розных тыпаў і відаў (уключаючы ўстановы прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай, вышэйшай адукацыі, дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, змешчаных на адной кампактнай тэрыторыі).</pre> <pre> У мэтах навукова-метадычнай падтрымкі дапрофільнай падрыхтоўкі і прафарыентацыйнай работы на нацыянальным адукацыйным партале функцыянуе рэсурс «Дыстанцыйны ўсенавуч для настаўніка» http://e-asveta.adu.by, які прапануе карысныя спасылкі, дыдактычныя матэрыялы для класнага кіраўніка па прафарыентацыйнай рабоце з дзецьмі ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі (http://orientieren.blogspot.com.by/);</pre> <pre> рэгулярна праводзяцца анлайн-кансультацыі, фармат якіх дазваляе педагогам атрымаць адказы на ўсе пытанні, якія тычацца арганізацыі дапрофільнай падрыхтоўкі і прафарыентацыйнай працы;</pre> <pre> змяшчаюцца артыкулы пра псіхолага-педагагічнае суправаджэнне працэсу дапрофільнай падрыхтоўкі і профільнага навучання вучняў (www.adu.by / Педагогам / Педагагічная майстэрня / Артыкулы).</pre> <pre> АРГАНІЗАЦЫЯ МЕТАДЫЧНАЙ РАБОТЫ З НАСТАЎНІКАМІ.</pre> <pre> Асноўнымі задачамі метадычнай дзейнасці ў 2017/2018 навучальным годзе з'яўляюцца:</pre> <pre> – інфармаванне педагагічных работнікаў аб нарматыўна-прававым, навукова-метадычным забеспячэнні адукацыйнага працэсу па вучэбных прадметах у 2017/2018 навучальным годзе, навінах педагагічнай літаратуры;</pre> <pre> – актуалізацыя і паглыбленне прадметных ведаў настаўнікаў, удасканаленне методыкі выкладання вучэбных прадметаў, авалоданне здароўезберагальнымі тэхналогіямі;</pre> <pre> – удасканаленне адукацыйнага працэсу па вучэбных прадметах з улікам рэкамендацый па выніках рэспубліканскага маніторынгу якасці агульнай сярэдняй адукацыі, праведзеным Нацыянальным інстытутам адукацыі;</pre> <pre> – уключэнне настаўнікаў у дзейнасць па засваенні спосабаў рэалізацыі кампетэнтнаснага падыходу ў выкладанні вучэбных прадметаў, выхаваўчага патэнцыялу вучэбных і факультатыўных заняткаў;</pre> <pre> – метадычнае суправаджэнне павышэння прафесійнай кампетэнтнасці настаўнікаў  і іх паспяховай атэстацыі.</pre> <pre> Звяртаем увагу, што не дазваляецца патрабаванне розных пісьмовых аналізаў і справаздач пра праведзеныя метадычныя мерапрыемствы.</pre> <pre> На працягу 2017/2018 навучальнага года рэкамендуецца:</pre> <pre> правесці 4 агульныя паседжанні метадычных аб'яднанняў настаўнікаў;</pre> <pre> арганізаваць работу школы ўдасканалення прафесійнага майстэрства настаўнікаў, дзейнасць якой павінна будавацца на дыягнастычнай аснове і забяспечыць павышэнне ўзроўню прафесіяналізму педагогаў па пэўных тэарэтычных і метадычных пытаннях;</pre> <pre> працягнуць дзейнасць школы эфектыўнага педагагічнага досведу па пытаннях профільнага навучання;</pre> <pre> стварыць творчыя групы і іншыя метадычныя фарміраванні настаўнікаў, скіраваныя на распрацоўку дыдактычнага забеспячэння выкладання вучэбных прадметаў на аснове кампетэнтнаснага падыходу;</pre> <pre> забяспечыць дапамогу маладым спецыялістам, работу школ маладых настаўнікаў.</pre> <pre> На жнівеньскіх прадметных секцыях настаўнікаў рэкамендуецца абмеркаваць наступныя пытанні:</pre> <pre> 1. Нарматыўнае прававое і навукова-метадычнае забеспячэнне адукацыйнага працэсу па вучэбных прадметах у 2017/2018 навучальным годзе:</pre> <pre> абноўленыя вучэбныя праграмы па вучэбных прадметах;</pre> <pre> праграмы факультатыўных заняткаў па вучэбных прадметах;</pre> <pre> новыя вучэбныя дапаможнікі па вучэбных прадметах і асаблівасці работы з імі;</pre> <pre> новыя вучэбна-метадычныя дапаможнікі для настаўнікаў, метадычныя публікацыі ў прадметных навукова-метадычных часопісах;</pre> <pre> рэкамендацыі па выніках рэспубліканскага маніторынгу якасці адукацыі як інфармацыйная аснова ўдасканалення адукацыйнага працэсу.</pre> <pre> 2. Аналіз вынікаў работы метадычных фарміраванняў настаўнікаў у 2016/2017 навучальным годзе. Планаванне працы метадычных фарміраванняў у 2017/2018 навучальным годзе.</pre> <pre> 3. Сістэма працы настаўніка па абагульненні, апісанні і паданні вопыту ўласнай педагагічнай дзейнасці на кваліфікацыйным экзамене пры праходжанні атэстацыі на прысваенне вышэйшай кваліфікацыйнай катэгорыі.</pre> <pre> Дзейнасць усіх метадычных фарміраванняў павінна планавацца з улікам адукацыйнага і кваліфікацыйнага ўзроўняў педагагічных работнікаў, іх прафесійных інтарэсаў, запытаў. Работа школы маладога настаўніка павінна быць скіравана на адаптацыю педагогаў да прафесіі, аказанне ім дапамогі ў авалоданні асновамі прафесійнага майстэрства, фарміраванне ў іх патрэбы ў бесперапыннай самаадукацыі.</pre> <pre> Дзеля забеспячэння ўмоў для павышэння ўзроўню прадметна-метадычнай падрыхтоўкі педагогаў у Дзяржаўнай установе адукацыі «Акадэмія паслядыпломнай адукацыі» ў 2017/2018 навучальным годзе плануецца правядзенне павышэння кваліфікацыі і навучальных курсаў (тэматычных семінараў).</pre> <pre> Падрабязная інфармацыя пра курсавыя і міжкурсавыя мерапрыемствы, рэкамендацыі па змесце і арганізацыі метадычнай работы з педагогамі ў 2017/2018 навучальным годзе змешчаны на сайце дзяржаўнай установы адукацыі «Акадэмія паслядыпломнай адукацыі» (www.academy.edu.by).</pre>

Дадатак 1

АСАБЛІВАСЦІ АРГАНІЗАЦЫІ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ

на I СТУПЕНІ АГУЛЬНАЙ СЯРЭДНЯЙ АДУКАЦЫІ

У структуры агульнай сярэдняй адукацыі I ступень агульнай сярэдняй адукацыі накіравана на:

фарміраванне агульнай культуры, духоўна-маральнае, сацыяльнае, асобаснае і інтэлектуальнае развіццё вучняў;

стварэнне асновы для самастойнай вучэбнай дзейнасці, якая забяспечвае сацыяльную паспяховасць, развіццё творчых здольнасцяў, самаразвіццё і самаўдасканаленне вучняў;

фарміраванне функцыянальнай граматнасці вучняў;

захаванне і ўмацаванне здароўя вучняў.

Прыярытэтам пачатковай адукацыі з'яўляецца фарміраванне агульнавучэбных уменняў і навыкаў, узровень засваення якіх у значнай меры прадвызначае паспяховасць наступнага навучання вучня, развіццё яго асобасных якасцяў і захаванне індывідуальнасці.

У 2017/2018 навучальным годзе ў адукацыйным працэсе выкарыстоўваюцца наступныя вучэбныя праграмы:

для І класа:

Вучэбныя праграмы для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання і выхавання. Пачатковая школа. І клас. – Мінск: Нацыянальны інстытут адукацыі, 2017;

Учебные программы для учреждений общего среднего образования с русским языком обучения и воспитания. Начальная школа. І класс. – Минск: Национальный институт образования, 2017;

для ІІ класа:

Вучэбныя праграмы для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання і выхавання. Пачатковая школа. ІІ клас. – Мінск: Нацыянальны інстытут адукацыі, 2017;

Учебные программы для учреждений общего среднего образования с русским языком обучения и воспитания. Начальная школа. ІІ класс. – Минск: Национальный институт образования, 2017;

для ІІІ класа:

Вучэбныя праграмы для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання і выхавання. Пачатковая школа. ІІІ клас. – Мінск: Нацыянальны інстытут адукацыі, 2017;

Учебные программы для учреждений общего среднего образования с русским языком обучения и воспитания. Начальная школа. ІІІ класс. – Минск: Национальный институт образования, 2017;

Зборнік вучэбных праграм для III класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання і выхавання. – Мінск: Нацыянальны інстытут адукацыі, 2017.

Сборник учебных программ для III класса учреждений общего среднего образования с русским языком обучения и воспитания. – Минск: Национальный институт образования, 2017;

для ІV класа:

Вучэбныя праграмы для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання. І–ІV класы. – Мінск: Нацыянальны інстытут адукацыі, 2012;

Учебные программы для учреждений общего среднего образования с русским языком обучения. І–ІV классы. – Минск: Национальный институт образования, 2012.

Усе вучэбныя праграмы змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале: www.adu.by / Адукацыйныпрацэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV класы.

Звяртаем увагу на тое, што пры арганізацыі адукацыйнага працэсу ў 2017/2018 навучальным годзе неабходна ўлічваць, што змест вучэбных праграм для I ступені агульнай сярэдняй адукацыі скарэкціраваны.

Метадычныя рэкамендацыі па арганізацыі адукацыйнага працэсу ў адпаведнасці з абноўленымі вучэбнымі праграмамі змешчаны на нацыянальным адукацыйным партале: www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV класы.

Да 2017/2018 навучальнага года падрыхтавана 14-е выданне вучэбнага дапаможніка “Беларусь — наша Радзіма. Падарунак Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь А.Р.Лукашэнкі першакласніку” (складальнікі – Н.Г.Ваніна, Л.Ф.Кузняцова, В.І.Цірынава). Вучэбны дапаможнік прызначаны для арганізацыі вучэбна-пазнавальнай дзейнасці вучняў на вучэбных і пазакласных занятках (класных і інфармацыйных гадзінах, аб’яднаннях па інтарэсах, у групе падоўжанага дня). У 14-м выданні вучэбнага дапаможніка выкарыстана тэхналогія дапоўненай рэальнасці, якая дазваляе сродкамі дадатковага кантэнту (аўдыё-, відэаматэрыялаў, 3D-мадэлей і г.д.) пашырыць уяўленні вучняў аб вывучаемых з’явах навакольнага свету. Каб пабачыць дапоўненую рэальнасць, чытачу спатрэбіцца тэлефон або планшэт з камерай, доступ да інтэрнэту і спецыяльны бясплатны дадатак. Уся мультымедыйная інфармацыя таксама даступная на электронным дадатку да вучэбнага дапаможніка.

У дапамогу настаўнікам распрацаваны дапаможнік «Метадычныя матэрыялы для правядзення заняткаў з выкарыстаннем вучэбнага дапаможніка «Беларусь – наша Радзіма. Падарунак Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь А.Р.Лукашэнкі першакласніку» (аўтары – Л.Ф.Кузняцова, В.І.Цірынава).

Навучанне ў I класе пачынаецца з курса «Уводзіны ў школьнае жыццё», які вывучаецца на працягу першых 20 вучэбных дзён у межах агульнай колькасці вучэбных гадзін, вызначаных тыпавым вучэбным планам агульнай сярэдняй адукацыі. Акрамя вучэбных заняткаў па курсе «Уводзіны ў школьнае жыццё», праводзяцца вучэбныя заняткі па вучэбных прадметах «Фізічная культура і здароўе», «Музыка». Астатнія вучэбныя прадметы, якія вызначаны тыпавым вучэбным планам агульнай сярэдняй адукацыі, вывучаюцца па завяршэнні курса «Уводзіны ў школьнае жыццё».

Выкладанне курса «Уводзіны ў школьнае жыццё» ажыццяўляецца па вучэбна-метадычным комплексе:

Цірынава В.І. Уводзіны ў школьнае жыццё / Введение в школьную жизнь: вучэбны дапаможнік для 1-га класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай (рускай) мовай навучання і выхавання. – Мінск: НІА, 2016, 2017.

Тиринова О.И. Введение в школьную жизнь: учебно-методическое пособие для учителей учреждений общего среднего образования с русским языком обучения и воспитания. – Минск: НИО, 2016.

Цірынава В.І. Уводзіны ў школьнае жыццё: вучэбна-метадычны дапаможнік для настаўнікаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання. – Мінск: Аверсэв, 2012.

Тиринова О.И. Введение в школьную жизнь. 1 класс. Дидактический материал: учебное наглядное пособие для учителей учреждений общего среднего образования с белорусским и русским языками обучения. – Минск: НИО, 2017.

Для І класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі падрыхтаваны і выдадзены да 2017/2018 навучальнага года наступныя вучэбныя і вучэбна-метадычныя дапаможнікі.

Для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання:

«Буквар», «Пропісь 1», «Пропісь 2», «Пісьмо» аўтара А.К. Клышкі (НІА, 2017);

вучэбны дапаможнік «Русский язык» аўтараў М.Б. Анціпавай, А.С. Грабчыкавай (Народная асвета, 2017);

вучэбна-метадычны дапаможнік «Русский язык в 1 классе» аўтараў М.Б. Анціпавай, А.С. Грабчыкавай (Народная асвета, 2017).

Для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з рускай мовай навучання:

«Букварь», «Пропись 1», «Пропись 2», «Письмо» аўтара В.І. Цірынавай (НИО, 2017);

вучэбны дапаможнік «Беларуская мова» аўтараў Н.У. Антонавай, Г.А. Галяш (НІА, 2017);

вучэбна-метадычны дапаможнік «Обучение чтению в 1 классе» аўтара В.І. Цірынавай (в двух частях, НИО, 2017);

вучэбна-метадычны дапаможнік «Обучение письму в 1 классе» аўтара В.І. Цірынавай (НИО, 2017).

Для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання:

1) вучэбна-метадычны комплекс па вучэбным прадмеце «Чалавек і свет» аўтараў Г.У. Трафімавай, С.А. Трафімава:

вучэбны дапаможнік «Чалавек і свет» / «Человек и мир» (НІА, 2017);

вучэбна-метадычны дапаможнік «Учебный предмет «Человек и мир» в 1 классе» (НІА, 2017);

дапаможнік для настаўнікаў «Человек и мир. 1 класс. Книга для чтения» (НІА, 2017).

Новы вучэбны дапаможнік «Чалавек і свет» / «Человек и мир» утрымлівае спасылкі на кнігу для чытання;

2) вучэбны дапаможнік «Працоўнае навучанне» аўтараў Н.А. Юрчанка, А.Ф. Журбы («Адукацыя і выхаванне», 2017).

Да вучэбнага дапаможніка «Музыка. 1 клас» (Мастацкая літаратура, 2016) аўтараў В.В. Каваліва, М.Б. Гарбуновай, які выйшаў у 2016 годзе, распрацаваны і выдадзены вучэбна-метадычны дапаможнік з электронным дадаткам «Музыка в 1 классе» аўтараў В.В. Каваліва, А.Ю. Каваліў, М.Б. Гарбуновай («Пачатковая школа», 2017).

Звяртаем увагу на тое, што пры выкарыстанні вучэбных выданняў, якія выйшлі да 2016 года, неабходна ўлічваць змены, што адбыліся ў змесце вучэбных праграм.

Факультатыўныя заняткі ў I класе праводзяцца з 1 верасня. Для правядзення факультатыўных заняткаў у 2017/2018 навучальным годзе рэкамендуюцца вучэбныя праграмы, зацверджаныя Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.

Вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў размешчаны на нацыянальным адукацыйным партале (www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV класы).

Згодна з тыпавым вучэбным планам агульнай сярэдняй адукацыі на 2017/2018 навучальны год у II–III класах на вывучэнне вучэбных прадметаў «Беларуская мова» ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання і выхавання і «Русский язык» ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі з рускай мовай навучання і выхавання адводзіцца 3 гадзіны на тыдзень у першым паўгоддзі і 2 гадзіны на тыдзень у другім паўгоддзі.

На вывучэнне вучэбных прадметаў «Русский язык» ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання і выхавання і «Беларуская мова» ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі з рускай мовай навучання і выхавання адводзіцца 2 гадзіны на тыдзень у першым паўгоддзі і 3 гадзіны на тыдзень у другім паўгоддзі.

На вывучэнне вучэбных прадметаў «Литературное чтение» ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання і выхавання і «Літаратурнае чытанне» ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання і выхавання адводзіцца 2 гадзіны на тыдзень.

Вучэбныя заняткі па беларускай (рускай) мове ў II класе ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі з рускай (беларускай) мовай навучання і выхавання пачынаюцца з уступнага курса, які носіць інтэграваны характар – без падзелу на заняткі мовы і літаратурнага чытання. Па завяршэнні яго вывучэння вучэбныя заняткі па вучэбных прадметах «Беларуская мова» і «Літаратурнае чытанне», «Русский язык» і «Литературное чтение» праводзяцца асобна.

Для II класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання выдадзены кампаненты вучэбна-метадычнага комплекса па вучэбным прадмеце «Чалавек і свет» аўтараў Г.У. Трафімавай, С.А. Трафімава:

вучэбны дапаможнік «Чалавек і свет» / «Человек и мир» (Адукацыя і выхаванне, 2017);

дапаможнік для вучняў «Человек и мир. 2 класс. Книга для чтения» (НИО, 2017).

Новы вучэбны дапаможнік «Чалавек і свет» / «Человек и мир» утрымлівае спасылкі на кнігу для чытання.

Для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання ў падтрымку вучэбных дапаможнікаў «Літаратурнае чытанне. 2 клас» і «Литературное чтение. 2 класс», якія былі выдадзены ў 2016 годзе, падрыхтаваны новыя вучэбна-метадычныя дапаможнікі:

«Літаратурнае чытанне ў 2 класе» аўтара М.В. Жуковіча (НІА, 2017);

«Литературное чтение во 2 классе» аўтара І.М. Страмок (НИО, 2017).

Для III класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання выдадзены новыя вучэбныя дапаможнікі:

«Беларуская мова» аўтара В.І. Свірыдзенка (НІА, 2017);

«Русский язык» аўтараў М.Б. Анціпавай, А.В. Вернікоўскай, А.С. Грабчыкавай, А.А. Гулецкай (НИО, 2017);

«Литературное чтение» аўтараў В.С. Варапаевай, Т.С. Куцанавай, І.М. Страмок (НИО, 2017).

«Літаратурнае чытанне» аўтара М.В. Жуковіча (НІА, 2017).

Асаблівасцю новых вучэбных дапаможнікаў з’яўляюцца спасылкі на электронныя адукацыйныя рэсурсы, змешчаныя на Нацыянальным адукацыйным партале. Скарыстацца імі можна праз QR-код, размешчаны ў дапаможніках побач са спасылкай. Звяртаем увагу на тое, што новыя вучэбныя дапаможнікі распрацаваны ў поўнай адпаведнасці з абноўленымі вучэбнымі праграмамі і ўтрымліваюць вучэбны матэрыял, дастатковы для якаснага засваення зместу адукацыі па вучэбных прадметах. Спасылкі на іншыя кампаненты ВМК – гэта сродак дыферэнцыяцыі і індывідуалізацыі адукацыйнага працэсу, які дазваляе ўлічыць пазнавальныя магчымасці і інтарэсы вучняў з розным узроўнем адукацыйнай падрыхтоўкі і матывацыі да вывучэння вучэбнага прадмета.

Для III класа дапрацаваны і перавыдадзены вучэбныя дапаможнікі «Матэматыка» аўтарскіх калектываў Т.М. Чабатарэўскай, В.У. Нікалаевай (Адукацыя і выхаванне», 2017) і Г.Л. Мураўёвай, М.А.Урбан (НІА, 2017), «Музыка» аўтараў А.Р. Гуляевай, М.Б. Гарбуновай, І.В. Яшчэмбскай-Калёса (Пачатковая школа, 2017).

Да 2017/2018 навучальнага года выдадзена прыкладнае каляндарна-тэматычнае планаванне для I, II, III, IV класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання і выхавання (Мінск: Нацыянальны інстытут адукацыі, Аверсэв, 2017). На нацыянальным адукацыйным партале змешчана прыкладнае каляндарна-тэматычнае планаванне па ўсіх вучэбных прадметах: www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год / www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018 навучальны год /Вучэбныя прадметы. I–IV класы.

Поўная інфармацыя аб вучэбна-метадычным забеспячэнні ўсіх вучэбных прадметаў у 2017/2018 навучальным годзе змешчана на нацыянальным адукацыйным партале: www.adu.by / Адукацыйны працэс. 2017/2018навучальны год / Вучэбныя прадметы. I–IV класы.

Звяртаем увагу на выкананне патрабаванняў вучэбных праграм па беларускай і рускай мовах у частцы адпрацоўкі каліграфічнага пісьма вучняў ІІ-ІV класаў. Змест гэтай работы па магчымасці павінен быць звязаны з матэрыялам вучэбных заняткаў.

Дамашнія заданні для вучняў II–IV класаў павінны задавацца з улікам магчымасці іх выканання: у II класе – да 1,2 гадзіны, III–IV класах – 1,5 гадзіны.

На дом не задаюцца:

заданні вучням I класа на працягу ўсяго навучальнага года па ўсіх вучэбных прадметах;

заданні, пазначаныя «зорачкай»;

заданні па вучэбным прадмеце «Асновы бяспекі жыццядзейнасці».

Прыкладны аб’ём дамашніх заданняў для вучняў II–IV класаў прадстаўлены ў табліцы.

Табліца

Прыкладны аб’ём дамашніх заданняў для вучняў II–IV класаў

Вучэбныпрадмет	II клас	III клас	IV клас
Матэматыка	Задача або 2 слупкі прыкладаў	Задача або 3 слупкі прыкладаў	Задача і 2 выразы, або 2 задачы, або задача і 4 прыклады
Руская (беларуская) мова	15 – 17 слоў (практыкаванне для дамашняйработы можаўключаць не больш за адно дадатковае граматычнае заданне)	25 – 28 слоў (практыкаванне для дамашняй работы можа ўключаць не больш за адно дадатковае граматычнае заданне)	35 – 37 слоў (практыкаванне для дамашняйработы можаўключаць не больш за адно дадатковае граматычнае заданне)
Літаратурнае чытанне	не больш за 1–1,5 старонкі	не больш за 2–2,5 старонкі	не больш за 3–3,5 старонкі
Чалавек і свет	не больш за 1–1,5 старонкі	не больш за 2–2,5 старонкі	не больш за 3–3,5 старонкі

У 2017/2018 навучальным годзе безадзнакавае навучанне на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі ажыццяўляецца па тых жа вучэбных прадметах, што і ў 2016/2017 навучальным годзе.

Мэта безадзнакавага навучання – стварэнне ўмоў для захавання псіхафізічнага здароўя вучняў, развіцця ў іх унутранай матывацыі вучэння, станаўлення адэкватнай самаацэнкі, фарміравання ўменняў самастойна ацэньваць вынікі сваёй дзейнасці.

У адпаведнасці з пунктам 4 артыкула 164 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі, пунктам 10 Правил проведения аттестации учащихся при освоении содержания образовательных программ общего среднего образования, зацверджаных пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 20.06.2011 № 38, бягучая і прамежкавая атэстацыя вучняў I і II класаў па ўсіх вучэбных прадметах ажыццяўляецца на змястоўна-ацэначнай аснове, якая прадугледжвае слоўную ацэнку вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў, без выстаўлення адзнак (далей – безадзнакавае навучанне). Адмова ад выкарыстання адзнак у I і II класах звязана з узроставымі асаблівасцямі вучняў: ва ўзросце 6-7 гадоў пераважае знешняя матывацыя дзейнасці, вучань яшчэ не ўмее аб'ектыўна ацэньваць вынікі сваёй работы, ажыццяўляць кантроль і самакантроль, ацэнку і самаацэнку.

У III і IV класах без выкарыстання адзнак арганізуецца навучанне па вучэбных прадметах «Музыка», «Выяўленчае мастацтва», «Працоўнае навучанне», «Фізічная культура і здароўе». Адмова ад выкарыстання адзнак у працэсе навучання ў III і IV класах па вучэбных прадметах «Музыка», «Выяўленчае мастацтва», «Фізічная культура і здароўе», «Працоўнае навучанне» абумоўлена спецыфікай гэтых вучэбных прадметаў:

– мноствам разнастайных відаў дзейнасці на вучэбных занятках па вучэбных прадметах «Музыка», «Выяўленчае мастацтва», «Фізічная культура і здароўе», «Працоўнае навучанне»;

– перавагай калектыўных відаў дзейнасці на вучэбных занятках па вучэбным прадмеце «Музыка»;

– істотнымі адрозненнямі ва ўзроўні развіцця спецыяльных здольнасцяў вучняў;

– неабходнасцю фарміравання ўнутранай матывацыі і развіцця творчых здольнасцяў вучняў.

Па астатніх вучэбных прадметах у III–IV класах вынікі вучэбнай дзейнасці вучняў ацэньваюцца ў балах па 10-бальнай шкале ў адпаведнасці з загадам Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 29.05.2009 № 674 «Нормы оценки результатов учебной деятельности учащихся общеобразовательных учреждений по учебным предметам» і загадам Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 29.09.2010 № 635 «О внесении изменений и дополнений в приказ Министерства образования Республики Беларусь от 29 мая 2009 г. № 674».

Ва ўмовах безадзнакавага навучання прымяняюцца разгорнутыя ацэначныя меркаванні, якія адлюстроўваюць ступень засваення ведаў і ўменняў па вучэбных прадметах, а таксама індывідуальны ўзровень развіцця вучняў.

Змястоўны кантроль і ацэнка прадугледжваюць выяўленне індывідуальнай дынамікі засваення вучнем ведаў і ўменняў па вучэбных прадметах і выключаюць параўнанне вучняў паміж сабой. Вынікі вучэбнай дзейнасці разглядаюцца адносна асабістых паказчыкаў кожнага канкрэтнага вучня. Індывідуальная дынаміка развіцця вучня і ступень засваення ім ведаў і ўменняў вызначаюцца ў супастаўленні з яго ж вынікамі, атрыманымі ў папярэдні перыяд навучання.

Пры безадзнакавым навучанні выкарыстоўваюцца такія сродкі ацэньвання, якія дазваляюць зафіксаваць індывідуальнае развіццё кожнага вучня і ў той жа час не прымушаюць настаўніка параўноўваць вучняў паміж сабой, ранжыраваць па паспяховасці (забаронена выкарыстанне розных «экранаў паспяховасці класа»).

Любую знешнюю адзнаку, атрыманую ад педагога, вучань успрымае як заахвочванне або пакаранне, станоўчае ці адмоўнае стаўленне да яго. У сувязі з гэтым недапушчальна ў якасці знакаў ацэнкі і самаацэнкі ўвядзенне эмацыйных атрыбутаў – сонейка, смайлікаў, казачных герояў ці людзей, якія праяўляюць «радасць», «сум» або іншыя эмоцыі. Такія знакі перадаюць вучням велізарны эмацыянальны зарад і не ўспрымаюцца імі гэтак жа нейтральна, як, напрыклад, знакі «+» і «-», якія паказваюць на адсутнасць або наяўнасць памылак у працы.Недапушчальнай таксама з’яўляецца замена адзнак іншымі знешнімі атрыбутамі (зорачкамі, кветачкамі, сцяжкамі і інш.), паколькі пры гэтым функцыю адзнакі бярэ на сябе гэты прадметны знак і стаўленне вучня да яго ідэнтычна адносінам да адзнакі.

На працягу ўсяго перыяду безадзнакавага навучання настаўнік мэтанакіравана працуе над фарміраваннем у вучняў навыкаў самаацэнкі сваёй вучэбнай дзейнасці.

Для ажыццяўлення кантролю і ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці кожнага вучня настаўнік вядзе сістэматычны ўлік засваення вучнямі тых ведаў, уменняў і навыкаў, якія ўнесены ў асноўныя патрабаванні вучэбнай праграмы па кожным вучэбным прадмеце. Форму і спосабы фіксацыі вучэбных дасягненняў вучняў настаўнік вызначае самастойна.

У адукацыйным працэсе павінны быць прадстаўлены як кантрольна-ацэначная дзейнасць педагога, так і кантрольна-ацэначная дзейнасць вучняў у дачыненні адзін да аднаго (узаемакантроль і ўзаемаацэнка) і самакантроль, самаацэнка вучняў.

Вынікі кантрольна-ацэначнай дзейнасці могуць выражацца ў рознай форме: слоўнай (кароткія і разгорнутыя ацэначныя меркаванні); графічнай (напрыклад, лінейкі самаацэнкі і інш.); знакавай (знакі «+», «–» і інш.).

На кожным уроку педагог дае слоўную ацэнку вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў, звяртаючыся да ўсяго класа або да асобных вучняў.

Прыклады славесных ацэначных меркаванняў педагога: «Малайчына! Ты правільна рашыў задачу»; «Малайчына! Ты акуратна выканаў работу»; «Твая работа вартая высокай ацэнкі»; «Сёння ты выканаў работу без памылак. Працаваў цалкам самастойна. Малайчына!»; «Пахвальна! Ты сам выправіў памылку ў сваёй рабоце і патлумачыў, як рашаў задачу», «Малайцы! Вы ўсе вельмі стараліся, выконваючы гэта практыкаванне» і інш.

Для ўсведамлення вучнямі крытэрыяў ацэнкі педагог выкарыстоўвае прыём «аналіз узору». Настаўнік дае разгорнутую змястоўную ацэнку розных відаў дзейнасці, на аснове якой у ходзе калектыўнага абмеркавання вылучаюцца патрабаванні, што прад’яўляюцца да таго ці іншага задання, фіксуюцца крытэрыі, раскрываецца іх змест. Напрыклад, крытэрыі ацэнкі вуснага адказу – правільнасць адказу, паўната, наяўнасць прыкладаў. Крытэрыі ацэнкі практычных дзеянняў – правільнасць выканання кожнага дзеяння, захаванне патрэбнага парадку дзеянняў, самастойнасць выканання. Крытэрыі ацэнкі пісьмовага практыкавання – адсутнасць памылак, правільнасць выканання ўсіх заданняў, акуратнасць.

Першапачаткова настаўнік выкарыстоўвае ацэначныя меркаванні, у якіх адлюстравана адпаведнасць вынікаў дзейнасці вучняў толькі па якому-небудзь аднаму крытэрыю ацэнкі. У далейшым настаўнік аб'ядноўвае ацэначныя меркаванні ў звязнае выказванне, абапіраючыся на структуру тэксту-разважання (тэзіс – доказ – выснова).

Самая распаўсюджаная графічная форма фіксацыі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў – лінейка самаацэнкі.

Для ацэнкі выкананай працы з дапамогай лінейкі самаацэнкі настаўнік разам з вучнямі вызначае паказчыкі, па якіх гэтая праца будзе ацэньвацца, напрыклад: адпаведнасць узору, адсутнасць памылак і інш. Паказчыкаў не павінна быць шмат, паколькі для кожнага з іх неабходная асобная лінейка. Пачынаць навучанне варта з выкарыстання толькі аднаго паказчыка, выразна сфармуляванага і зразумелага вучням.

Пасля вызначэння паказчыка настаўнік прапануе самостойна праверыць сваю работу і ацаніць атрыманы вынік з выкарыстаннем лінейкі самаацэнкі. Вучні ацэньваюць работу і ставяць умоўны знак на лінейцы. Пры гэтым выконваецца нязменнае патрабаванне: самаацэнка вучня апярэджвае ацэнку настаўніка.

Пасля таго як вучні ажыццявілі самаацэнку, настаўнік правярае работу і ставіць свой значок на лінейцы. Калі самаацэнка вучня і ацэнка педагога супадаюць, то значок вучня абводзіцца ў кружок, калі не супадае – настаўнік ставіць на лінейцы свой значок вышэй або ніжэй значка вучня.

Такім чынам, вучань разумее, чаму настаўнік менавіта так ацэньвае яго работу, сам бачыць той узровень, які ім ужо дасягнуты.

Для фіксацыі вынікаў кантрольна-ацэначнай дзейнасці можна выкарыстоўваць знакі «+», «–», «?».

Калі работа выканана правільна, без памылак, ставіцца знак «+». Калі ў рабоце выяўлены памылкі, ставіцца знак «–». Калі, ацэньваючы сваю работу, вучань не ведае, правільна яна выканана ці не, сумняваецца, ёсць у рабоце памылкі ці не, ставіцца знак «?». Настаўнік па сваім меркаванні можа пашырыць шкалу знакаў.

Па меркаванні педагога арганізуецца адкрытая дэманстрацыя індывідуальных дасягненняў вучняў, якая прадугледжвае прад’яўленне назапашаных на працягу года вынікаў вучэбнай работы. Найбольш значныя работы вучняў адбіраюцца з дапамогай настаўніка.

Для ажыццяўлення пераемнасці ў кантрольна-ацэначнай дзейнасці пры пераходзе да 10-бальнай сістэмы ацэнкі ў III класе неабходна прадоўжыць работу па фарміраванні адэкватнай самаацэнкі вучняў, пазнаёміць вучняў з крытэрыямі і паказчыкамі выстаўлення адзнак па ўсіх вучэбных прадметах, суправаджаць выстаўленне адзнак у балах слоўным каментарыем настаўніка.

Класны журнал у абавязковым парадку запаўняецца кожным класным кіраўніком, настаўнікам у адпаведнасці з патрабаваннямі па вядзенні гэтага віду дакумента.

У I-II класах па ўсіх вучэбных прадметах адзнакі і любыя іншыя формы фіксацыі вынікаў ацэначнай дзейнасці ў класны журнал не выстаўляюцца.

Рабочыя матэрыялы настаўніка для фіксацыі ступені засваення вучнямі вучэбнага матэрыялу могуць быць прадстаўлены ў выглядзе табліц, размешчаных на асобных лістах або ў спецыяльных журналах, сшытках. Дапушчальна электронная форма фіксацыі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў. Педагог самастойна вызначае форму вядзення сваіх рабочых запісаў і выбар умоўных знакаў.

+

У рабочых матэрыялах можна выкарыстоўваць розныя ўмоўныя знакі:

«        » – вучань добра ведае вучэбны матэрыял і можа прымяніць яго на практыцы. Гэтым знакам адзначаецца толькі трывалае засваенне вучэбнага матэрыялу, цалкам самастойная і беспамылковая работа вучня;

«+» – ведае, умее, правільна выконвае, але зрэдку дапускае адзінкавыя памылкі;

«±» – ведае, але недастаткова ўпэўнена; выконвае заданні з невялікай колькасцю памылак, г.зн. у большай меры матэрыял засвоены, але патрабуецца невялікая дапамога;

«+» – выконвае некаторыя заданні, але дапускае вялікую колькасць памылак;

«–» – не валодае матэрыялам, пры выкананні заданняў практычна ва ўсіх выпадках робіць памылкі і інш.

Прыклад вядзення рабочых запісаў у табліцы на вучэбных занятках па навучанні грамаце:

Табліца. Кантроль за фарміраваннем уменняў і навыкаў вучняў
на вучэбных занятках па навучанні грамаце

Прозвішча, імя вучня	Уменне вызначаць колькасць	Уменне дзяліць словы на склады	Уменне выдзяляць націскны склад	І г.д. згодна з вучэбнай праграмай
слоў у сказе	складоў у слове
Іваноў С.	+ +	+ –	+	–
Пятроў А.	+	–	+	–

Калі вучань не можа сам правільна выканаць заданне, настаўнік не ставіць у сваёй табліцы адпаведнага знака або ставіць знак «–», гэтым самым вызначае для сябе неабходнасць індывідуальнай працы з гэтым вучнем над незасвоеным матэрыялам. Пры гэтым ніякай адмоўнай слоўнай ацэнкі настаўнік не дае. Ацэначныя меркаванні карэктуюцца па меры засваення вучнем матэрыялу па пройдзенай тэме, таму табліцы, графікі, ацэначныя лісты лепш запаўняць простым алоўкам.

У табліцах можна фіксаваць колькасць памылак і іх характар. У адпаведнасці з зафіксаванымі ў табліцы дадзенымі настаўнік плануе і арганізуе дыферэнцыраваную і індывідуальную працу на вучэбных, стымулюючых і падтрымліваючых занятках.

Педагог можа дадаткова распрацоўваць індывідуальныя лісты вучэбных дасягненняў вучняў.

У канцы навучальнага года настаўнік ажыццяўляе змястоўны аналіз вынікаў вучэбнай дзейнасці, у якім адлюстроўвае:

вынікі кантрольных работ;

звесткі аб выкананні вучэбнай праграмы.

Форма змястоўнага аналізу вызначаецца метадычным аб’яднаннем настаўнікаў пачатковых класаў.

На аснове аналізу робіцца выснова аб прычынах цяжкасцей вучняў у засваенні вучэбнага матэрыялу, вызначаюцца шляхі, якія дазволяць ліквідаваць праблемы.

У рабочых сшытках выконваюцца ўсе віды навучальных работ.

На працягу першага года навучання заданні па навучанні грамаце, матэматыцы выконваюцца ў сшытках на друкаванай аснове.

Усе пісьмовыя работы правяраюцца настаўнікам пасля кожнага навучальнага занятку. Памылкі выпраўляюцца, адзнакі ў балах не выстаўляюцца.

Кантрольныя работы ў I класе выконваюцца ў сшытках на друкаванай аснове або на асобных лістах.

У II класе ў сшытках для кантрольных работ выконваюцца ўсе віды кантрольных работ. Гэтыя сшыткі на працягу года захоўваюцца ва ўстанове агульнай адукацыі і выдаюцца вучням для выканання кантрольных работ і работ над памылкамі.

У адпаведнасці з часткай другой пункта 1 Комплексу мер па ўдасканаленні сістэмы падрыхтоўкі спартыўнага рэзерву, зацверджанага Міністэрствам спорту і турызму 30.09.2015, мэтазгодна забяспечыць правядзенне вучэбных заняткаў па вучэбным прадмеце «Фізічная культура і здароўе» на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі настаўнікамі фізічнай культуры, якiя маюць адпаведную адукацыю па напрамках спецыяльнасцей фізічнай культуры і спорту.

З мэтай патрыятычнага выхавання і станаўлення грамадзянскай пазіцыі вучняў пры вывучэнні твораў грамадзянска-патрыятычнай тэматыкі неабходна выкарыстоўваць дзяржаўную сімволіку: Дзяржаўны сцяг Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўны герб Рэспублікі Беларусь і Дзяржаўны гімн Рэспублікі Беларусь.

Метадычная работа з’яўляецца неад’емнай часткай бесперапыннай адукацыі педагагічных работнікаў. Пры планаванні метадычнай работы з настаўнікамі пачатковых класаў неабходна кіравацца патрабаваннямі нарматыўных прававых актаў, улічваць тэндэнцыі развіцця пачатковай адукацыі ва ўстановах адукацыі раёна (вобласці), вынікі маніторынгу якасці адукацыі, арыентавацца на інтарэсы і запыты педагогаў, іх прафесійныя ўменні і навыкі, выяўленыя падчас дыягностыкі.

На жнівеньскіх інструктыўна-метадычных нарадах настаўнікаў рэкамендуецца разгледзець пытанні:

1. Навукова-метадычнае забеспячэнне адукацыйнага працэсу на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі ў 2017/2018 навучальным годзе:

змяненні ў вучэбных праграмах па вучэбных прадметах у I–III класах;

новыя вучэбныя выданні для I–III класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі, асаблівасці работы з імі.

2. Особенности организации обучения грамоте по новому учебно-методическому комплексу автора О.И. Тириновой.

3. Асаблівасці вывучэння беларускай (рускай) мовы і літаратурнага чытання ў III класе ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з рускай (беларускай) мовай навучання і выхавання ў 2017/2018 навучальным годзе.

4. Арганізацыя і змест работы метадычных аб’яднанняў настаўнікаў пачатковых класаў у 2017/2018 навучальным годзе.

Для метадычнай работы з настаўнікамі пачатковых класаў (на ўзроўні раёна і ўстановы адукацыі) у 2017/2018 навучальным годзе прапануецца агульная метадычная тэма «Удасканаленне прадметна-метадычнай падрыхтоўкі настаўнікаў пачатковых класаў».

На працягу навучальнага года рэкамендуецца правесці 4 тэматычныя пасяджэнні метадычных аб’яднанняў настаўнікаў пачатковых класаў, арганізаваць работу школы маладога настаўніка, школы ўдасканалення педагагічнага майстэрства, творчых груп і іншых метадычных фарміраванняў.

Прапануецца абмеркаваць з настаўнікамі пачатковых класаў наступныя пытанні:

актуалізацыя і паглыбленне прадметных ведаў педагогаў (тэорыя літаратуры, фанетыка і арфаграфія, велічыні, картаграфічныя веды і г.д.);

рэалізацыя на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі сучасных падыходаў да навучання: кампетэнтнаснага, сістэмна-дзейнаснага, культуралагічнага, асобасна арыентаванага;

фарміраванне прадметных (матэматычных, моўных, прыродазнаўчых  і інш.) паняццяў у вучняў пачатковых класаў;

удасканаленне ўменняў праектавання і канструявання адукацыйнага працэсу ў адпаведнасці з сучаснымі патрабаваннямі, стварэння здароўезберагальнага асяроддзя;

методыка падрыхтоўкі і правядзення вопытаў, эксперыментаў, назіранняў, тэматычных экскурсій па вучэбным прадмеце «Чалавек і свет»;

фарміраванне чытацкіх і інфармацыйных уменняў вучняў на ўроках на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі;

сістэма ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў пачатковых класаў і методыка яе рэалізацыі на практыцы;

рэфлексія педагагічнай дзейнасці настаўнікаў пачатковых класаў: аналіз і самааналіз урока.

                                                                                         

</article>

<iframe frameborder="0" height="22" id="vkwidget1" name="fXDdcc3f" scrolling="no" src="https://vk.com/widget_like.php?app=2967519&width=100%25&_ver=1&page=0&url=https%3A%2F%2Fchemerisy.schools.by%2Fpages%2F2016-2017-uchebnyj-god&type=button&verb=0&color=&title=2017%2F2018%20%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%20%D0%B3%D0%BE%D0%B4.%20%D0%A7%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%80%D1%8B%D1%81%D0%BA%D1%96%20%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%86%D1%8F%D1%87%D1%8B%20%D1%81%D0%B0%D0%B4%20-%20%D1%81%D1%8F%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F%20%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0&description=&image=&text=&h=22&startWidth=779&referrer=http%3A%2F%2Fwww.yandex.by%2Fclck%2Fjsredir%3Ffrom%3Dwww.yandex.by%253Byandsearch%253Bweb%253B%253B%26text%3D%26etext%3D1521.E5RIjv1a6U2vzY1yCS7odjnriMv2ZkAtM9K9mCUyfbo6ZTZWdxftpnv3h3y37eunaIDS55wUlC10UBLpMkahp9o20e8Igd0evux8PuoT9Bwj0LGjMPuYTAfsfpp0UztTEndZMXTEKjGyyLl9hGpafesIkxnu9aLJn0JnVIvG029FKi4vgB3X4FXWCiTCyCYl3Yv7pw2BhK2rmdORaEnBtvjFTh714w9iQvZjlpOTBXCR6rBhAT07d8mzVl--hA6AJxMSBbCUbenM2e__xUs3JyKspLlvsPBmHNQZTKAGLyp5F9Ft_Ik1zu90Pz_JRsuLljFG1OjroMnYA22BzV8rfNMOBS24DRUA_FM6-EBsXas.402606f75dd4bd27d81ca430f1af811cb6f5d54e%26uuid%3D%26state%3DPEtFfuTeVD5kpHnK9lio9dFa2ePbDzX7fH_cbK-eu2V8J4cbFpzDXWwD9FlNNMwO6iDMRXuqS2E3mp7E_1DzOw%2C%2C%26%26cst%3DAiuY0DBWFJ5Hyx_fyvalFII626riGZWvYAYz_AFel7JqEpaHYg0pOuse08bTQCfa4uaZ-2cOiIS1kAyCytNU9mZLqsx2g_SKZi5P9eqyy7fulKcvPb2tABq4dLcT2VFnzezd_47RegZiztzRfMl2opERS1cTOoU9W0g4ivxff5l7OpNBZv0h_XtjUWtIB9RhFc8qvvyd-EMNUt0sFLXynUFbtRZD9VusioNPJ-2F7iOkNE_u4CKFvFt46WQuHWuBHYRMhrqUziRy65Db1S6sJ7PZ3CMj6YgZbI6OOilxOFScvCAuF4Dg5r3ZxxCxcwoaEicMxwQKmrAlVokpPqwCkFVM6CiZCOPlLWZVJmrcFdI9rl4P-kqfCx0PTe-Jj-FvIOZOjLOZ9P5XoBiGlBXsUcon2wYr4sDk2Q7l9cjIAbib_U-TXH-Eow_x3AUU3NCB0O-CT9J9CxJDMKA9zvMyIH2z0dFly9vGbtaem4EDRXfyyndjZjP28A%2C%2C%26data%3DUlNrNmk5WktYejY4cHFySjRXSWhXUEt6RzRFNzREZDVBUG9jYmNwcXQtYTFGcFhJaDVCczg2WWNZX1VnZnNaSldyTjlmblpqLXhHRDdIOWFnR3ZtNkl0OFJoZ3Ruczd6amZuc0hESmt1WUhhNXFOV3piQ2JGa0FRSFItZFlnTW85UnM2SDAtcVpMbU9TMjZGTTdfZ193LCw%2C%26sign%3Dda04a5b184717b194649cea54267adbe%26keyno%3D0%26b64e%3D2%26ref%3DorjY4mGPRjlSKyJlbRuxUktv92klnDKHbzjnJ3NB5ZuE8EFttwY_kZbDHl-Hut7H57pAypXc__ebNgOTi_2NGBYIrZHq9v9AEdEmyeCpqmSo33SFQQCshyf-umxvsPRqbjoFTdZl3fPo6aP9OorCW_0JR4HPMz8E6TV_WqAD50viR9ccsGB7hU4MTUUkWh5PVpW9cCk672bjbWEok5YyFuB96AUL3Ju1vxiA7VyTPfH9-XsDVKv6NcLaKGWEWZO0FPr7R4SD676h24O7EpqhfE4GPUEF774E6kTYs3HLgsx79XPQIbRjvjDRXTpxkPUUrmVp7xe5AbkiE-2pdISeyJZZi2BONSJQM5gJc3uDb7jAgqFnzDmRnpxmcMtuKqYgBD_7wegl_v1TUT3l_GdoOWs2idIKD9xQJT9q4yhwUKLJ_MAmR4HlkLveV0JjaP0i9jTVKcKt_j9mm4N7sldHTnhk1ZH1uuMAcg602b5pIIbLF5mebyVg7AULQIex0eR62WhlW4decWB5UuL61DNtdw5jOMFQB18_9rAsSUv1ptye51-bTO_3U6YQMBIJGv7_fJnY_ez1Kwf5I9OfbP75ZDTQTQNRTWoiSX3wNEsneNXHqQIu67qMqh0zFiVHigGNC2cTWljBlVupKe6-diUlE9R7uDr9DEKaHVm4xdLo88jfFH5P6ZiqoDMzbxdS2yvWZfelWQdNbR19JiNECL0HAs114I0RSAJZEv4pZJKRgDMT5O6wyrD6FICFdgJmG2nFhDRKbohsUtVEpFhRjDSxvlwtm5mRK85GL1oPOHqhXE-ZASv7Z0oO_4QBOBXscopFlfhgWABjmJee8FD2xqtBkg%2C%2C%26l10n%3Dru%26cts%3D1503420031220%26mc%3D3.1813663288914595&15e0ad133c8" width="100%"></iframe>

Комментарии:

Комментариев пока нет.

Оставлять комментарии могут только авторизованные посетители.

Телефоны: 3-64-59,3-63-49

© 2011 - 2017 ООО "Образовательные системы"

• Интернет-дневник школьника
• Сайт для школы бесплатно